Peter s. de Vries – Nov/Dec 2005

PETER S. DE VRIES, ben ik wel ?hufterig? genoeg?

Vraagt u zich dat nooit af? Waarom heb ik een oude fiets (vrij te interpreteren term) en die andere gast ??ntje met een blingfactor van 10? Waarom ben jij niet de chef van de afdeling i.p.v. die hufter die er nu zit? Neem de middelbare school. Degene met de grootste bek in de klas, die de meeste anderen pest, krijgt het meeste ontzag met bijbehorende privileges in de groep. Of neem ??n van mijn huisgenoten. Die flikflooit de hele dag, voor de rest van het huis hoorbaar, met zijn vriendin. Ik daarentegen, zit te leren en een column te schrijven. Het lijkt wel of degene die het spel het vuilst speelt, de hoogste beloning krijgt.

Heeft Darwin dan toch gelijk met de evolutie theorie? Is de huidige giraffe eigenlijk de grootste hufter onder de giraffes geweest. Heeft hij daardoor de slag der evolutie overleefd? Terugkoppelend naar mijn huisgenoot en mijzelf, devolueer ik dan, omdat ik me niet hufterig genoeg gedraag. Ik zie twee uitwegen om mezelf uit deze nare en benarde positie te schrijven.

Als eerste heb ik met het lezen van wat sociologie begrepen, dat mensen positieve dingen graag aan eigen handelen toeschrijven (internal attribution) en negatieve gevolgen aan anderen (external attribution). De zogenaamde fundamentele toerekeningsfout. Conclusie: eigenlijk ben ik wel een hufter, maar ik onderken het zelf niet, of leg het er niet zo dik bovenop. Denkend aan de hoeveelheid fietsen die ik bezit (waaronder geen echt oude fietsen), blijk ik inderdaad een ?player? te zijn.

Op zoek naar verdere external attributions kom ik op punt twee. Misschien is de mens de evolutie dan toch een beetje ontsprongen. Afgezien van de natuurlijke drang, die o.a. mijn huisgenoot uit, kunnen wij mensen plannen voor de lange termijn en daar naar op korte termijn handelen. Ik ben nu aan het leren i.p.v. dat wat ik al beschreef bij mij in huis. Emancipatie heeft vrouwen ook meer de mogelijkheid gegeven de hufterrol zelf aan te gaan nemen.

Maar wie naait u nu eigenlijk het meest? Niet uw buurman of collega. Als individu staan zij niet sterk genoeg. Net als op de middelbare school is er niet ??n etter, maar hebben ze zich verenigd. De zogenaamde collectieve actor doet zijn intrede. Hufters als de belastingdienst, het incompetente college van B&W van uw eigen gemeente, de ANWB, het kabinet of grote multinationals. Hun eigen belang lijkt soms zo overheersend, dat het algemene belang ondersneeuwt. Dat is ook haast logisch, want wie, binnen zo?n organisatie, kun je nu rechtstreeks aanspreken op zijn of haar maatschappelijke verantwoordelijkheid. Alle toplieden zijn immers ?slechts? in dienst van de organisatie en handelen namens leden. Dat zijn de aandeelhouders of de kiezer. Die achterban houdt zich meestal stil, zolang er winst wordt gedraaid. Of dat nu ten koste gaat van het andere algemeen belang, vergeten we maar even. Dat bij Prinsjesdag de topinkomens er lekker op vooruit blijven gaan en gezinnen met dubbelmodaal (oh, wat zijn ze zielig) gecompenseerd worden, lijkt de huftertheorie weer te bevestigen.

Zal ik u dan onthullen wat het werkelijke geheim van deze maatschappij is? Wees een rat. Een rat is een hufter in schaapskleding (mooie uitdrukking trouwens). Hij of zij spant anderen voor zijn karretje, laat hen het openbare hufterwerk opknappen en strijkt zelf de winst op.

Ok?, eer en lof zul je nooit ontvangen. Maar je krijgt wel voor elkaar wat je wilt. Of ik een voorbeeld kan noemen? Uhhhh?? schrijf bijvoorbeeld onder een pseudoniem een column in de Kanobabbels.